faq

Een antwoord op uw vragen

Algemene vragen

Wat is de overheid van plan met de bijstand?

Om de sociale zekerheid betaalbaar te houden, wil de overheid de bijstandsregels aanpassen. De eisen voor een bijstandsuitkering worden aangescherpt. Huishoudens met meerdere, verschillende uitkeringen ontvangen niet meer geld dan nodig. Gemeenten mogen een tegenprestatie voor de bijstandsuitkering vragen.

Door het besluit van de gemeente kan ik niet meer rond komen. Wat nu? (voorlopige voorziening)

U kunt gezien de vaak lange tijdsduur van een bezwaar- en beroepsprocedure de rechter verzoeken om een voorlopige voorziening, om in afwachting van de bezwaar- of beroepsprocedure de gemeente te verplichten de uitkering middels voorschotten betaalbaar te stellen.

Kan ik met behoud van een WW-uitkering een eigen bedrijf starten?

U kunt met behoud van uw WW-uitkering een eigen bedrijf starten. Het heeft wél gevolgen voor de hoogte van uw werkloosheidsuitkering. Er zijn twee mogelijkheden: u krijgt een lagere WW-uitkering voor minder uren óf u kunt gebruikmaken van de startersregeling.

Wanneer heb ik recht op bijstand?

U heeft recht op bijstand als u onvoldoende inkomsten en vermogen heeft om in uw levensonderhoud te voorzien. U moet minimaal 18 jaar zijn, in Nederland wonen, het inkomen en vermogen van uw partner meetellen, geen andere uitkering hebben, niet in de gevangenis zitten en meedoen aan gemeentelijke activiteiten om werk te vinden.

Wat is de overheid van plan met de Participatiewet?

De overheid wil met de Participatiewet zoveel mogelijk mensen, met of zonder arbeidsbeperking, aan het werk krijgen. De gemeente is verantwoordelijk dat iedereen die kan werken aan de slag gaat en waar nodig wordt ondersteund. Gemeenten krijgen budget van de rijksoverheid.

Waar kan ik mijn bijstand regelen?

U kunt een bijstandsuitkering aanvragen bij uw gemeente of via de website werk.nl. U heeft recht op bijstand vanaf de dag dat u deze uitkering aanvraagt. De hoogte van de bijstandsuitkering wordt bepaald door de bijstandsnorm.

Waar kan ik mijn bijzondere bijstand regelen?

Voor het aanvragen van bijzondere bijstand moet u bij uw gemeente zijn, die bepaalt of u hier recht op hebt en hoeveel u krijgt. De bijzondere bijstand is nooit hoger dan de noodzakelijke kosten die u moet maken.

Wat is de bijstandsnorm?

De bijstandsnorm bepaalt de hoogte van uw bijstandsuitkering en is afhankelijk van uw leeftijd en leefsituatie. Gehuwd of samenwonend is de bijstandsuitkering (voor samen) hoger dan als alleenstaande (ouder). Bij jongeren geldt een lagere uitkeringsnorm.

Wat is de tegenprestatie in de bijstand?

Gemeenten mogen een tegenprestatie vragen voor het verstrekken van een bijstandsuitkering. Het gaat dan om een onbetaalde, nuttige, maatschappelijke activiteit van beperkte duur en omvang, Er wordt door de gemeente rekening gehouden met uw persoonlijke omstandigheden.

Mag de gemeente de bijstand van mijn kind op mij verhalen?

De gemeente kan de bijstand van uw kind op u verhalen als u uw onderhoudsplicht niet nakomt. U moet deze bijstand dan (gedeeltelijk) terugbetalen aan de gemeente. U moet meebetalen aan de levensonderhoudskosten tot uw kind 21 jaar is.

Welke inkomsten worden van mijn bijstand afgetrokken?

De gemeente trekt alle inkomsten van uw bijstandsuitkering af, uitgezonderd kinderbijslag, kindgebonden budget, PGB, toeslagen, inkomsten uit arbeid van kinderen onder de 18 jaar, rente over spaargeld en vermogen en premies en onkostenvergoeding. Bij een schadevergoeding beslist de gemeente.

Wanneer heb ik met een eigen huis recht op bijstand?

U heeft met een eigen huis recht op bijstand als u aan de algemene bijstandsvoorwaarden voldoet én de overwaarde van uw woning, woonboot of woonwagen lager is dan € 51.600 (in 2019). In incidentele gevallen mag de overwaarde ook iets hoger zijn.

Vragen over uitkeringen

Wanneer heb ik recht op een nabestaandenuitkering?

U heeft recht op een nabestaandenuitkering als uw partner overlijdt én verzekerd is voor de Algemene nabestaandenwet. Bovendien moet uw partner in een EU-land, EER-land of ander land wonen waarmee Nederland een verdrag over sociale zekerheid heeft gesloten, geen recht op WAO hebben én of geboren zijn vóór 1950, of een kind onder de 18 jaar hebben of voor meer dan 45% arbeidsongeschikt zijn.

Hoe lang heb ik recht op een WW-uitkering?

U heeft minimaal 3 maanden recht op een WW-uitkering. De duur is afhankelijk van uw arbeidsverleden en moment van werkloosheid. Sinds 2016 gaat de maximale duur van een WW-uitkering stapsgewijs terug van maximaal 38 maanden naar 24 maanden in 2019.

Wanneer kom ik in aanmerking voor de Ziektewet?

Als u ziek wordt en geen werkgever hebt, kunt u een beroep doen op de Ziektewet. Dit geldt als u stagiair, uitzendkracht, oproepkracht of thuiswerker bent, uw contract afloopt tijdens ziekte, u ziek bent geworden binnen 4 weken na afloop van uw contract, een WW-, WIA-, WAO-, Wajong- of WAZ-uitkering heeft of vrijwillig verzekerd bent voor de Ziektewet.

Wat is Wajong?

Wajong staat voor de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten en voorziet in een uitkering voor jongeren die vóór hun 18e jaar gehandicapt of door ziekte arbeidsongeschikt zijn én voor degenen die tussen hun 18e en 30e een langdurige ziekte of handicap kregen en minimaal 6 maanden opleiding volgden.

Moet ik meewerken aan een huisbezoek als ik een uitkering ontvang?

U mag afhankelijk van de situatie een huisbezoek weigeren. In sommige gevallen is een huisbezoek echter noodzakelijk om het recht op uitkering vast te stellen. Als de gemeente het recht op uitkering niet kan vaststellen zal de aanvraag worden afgewezen of uw uitkering worden stopgezet. Een huisbezoek door een sociale rechercheur vindt plaats bij vermoeden van uitkeringsfraude.

Wie heeft er (nog) recht op een WAO-uitkering?

De WAO geldt alleen nog voor werknemers die vóór 1 januari 2004 langdurig ziek zijn geworden, minimaal 15% arbeidsongeschikt zijn en op dit moment al een WAO-uitkering ontvangen. De WAO-uitkering kent geen einddatum.

Hoe vraag ik een bijstandsuitkering aan?

U vraagt een bijstandsuitkering aan bij het UWV of rechtstreeks bij de gemeente, die aan de hand van uw financiële en persoonlijke situatie bepaalt of u recht heeft op bijstand. U ontvangt binnen 8 weken het gemeentelijke besluit.

Wat zijn mijn plichten bij een bijstandsuitkering?

Om een bijstandsuitkering te krijgen, heeft u een aantal plichten. U moet als werkzoekende staan ingeschreven bij het UWV, zoveel mogelijk in uw eigen onderhoud voorzien, aan de sollicitatieplicht voldoen, de gemeente juist informeren over uw situatie en meewerken aan gemeentelijke ondersteuning, huisbezoeken en onder bepaalde omstandigheden psychologische en medische onderzoeken. Zo niet, kan de gemeente uw bijstand verlagen of stopzetten.

Hoe wordt de mate van arbeidsongeschiktheid voor de WIA bepaald?

Een UWV-keuringsarts en arbeidsdeskundige bepalen uw mate van arbeidsongeschiktheid, na 2 jaar ziekte. Er wordt vastgesteld welke werkzaamheden u wel en niet aankunt. Bij loonverlies van meer dan 35% heeft u recht op een WIA-uitkering.    

Wat is de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA)?

De WIA is de opvolger van de WAO en geldt na 2 jaar ziekte als u meer dan 35% arbeidsongeschikt bent. De WIA bestaat uit 2 regelingen: de WGA (als u minimaal 2 jaar ziek bent en weer kunt werken) en IVA (als u niet of nauwelijks kunt werken en er geringe herstelkans is).

Wanneer hoef ik mijn te veel ontvangen WIA-uitkering niet helemaal terug te betalen?

U hoeft te veel ontvangen WIA-uitkering niet helemaal terug te betalen als u zich minimaal 3 jaar aan de betalingsregeling van uw schuldsaneringsplan houdt en u slechts eenmaal een betalingsachterstand van maximaal 6 maanden hebt gehad. Uw (gezamenlijke) inkomen is minimaal 3 jaar niet hoger dan 90% of 95% van de bijstandsnorm.    

Beroep en bezwaar

De gemeente heeft mijn bezwaarschrift afgewezen. Wat kan ik hier tegen doen? (in beroep gaan)

Als uw bezwaarschrift tegen een uitkeringsbeslissing van de gemeente, UWV of Sociale Verzekeringsbank is afgewezen, kunt u binnen zes weken in beroep gaan bij de bestuursrechter. De uitkeringsinstantie schrijft een verweerschrift en de rechter doet binnen zes weken na de zitting uitspraak.

De gemeente beschuldigt mij van fraude. Wat moet ik nu doen?

Als de gemeente u beschuldigt van fraude, moet u het te veel ontvangen uitkeringsbedrag terugbetalen en kan u mogelijk een boete worden opgelegd. Bij een heel hoog fraudebedrag kan u ook strafrechterlijk worden vervolgd. Het inschakelen van een gespecialiseerde advocaat is raadzaam.

Mijn aanvraag voor een bijstandsuitkering is afgewezen

U kunt binnen zes weken een bezwaarprocedure starten als uw aanvraag voor een bijstandsuitkering door de gemeente is afgewezen. Een gespecialiseerde advocaat stelt een gemotiveerd bezwaarschrift op, om het besluit ongedaan te maken.